پژوهشگاه نیرو
پژوهش و فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا کلید اصلی توسعه صنعت برق کشور
پباده سازی روشهای نوین مطالعات برنامه ریزی و توسعه شبکه براساس سامانههای انتقال برق با ظرفیت بالا همچنین دستیابی به دانش فنی و بهرهبرداری از تجهیزات باید در جهت رسیدن به اهداف توسعه و ارتقاء کارایی شبکه برق کشور در دستور کار قرار گیرد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه نیرو؛همایون برهمندپور رئیس مرکز توسعه انتقال توان با ظرفیت بالای پژوهشگاه نیرو در نخستین هماندیشی مرکز توسعه انتقال توان با ظرفیت بالا گفت: این هماندیشی در راستای اجرای سیاستگذاری مرکز توسعه فناوری در کنار بحث تحقیقات و پژوهش انجام میشود به طوری که پژوهش و فناوری در کنار هم به عنوان دو بازوی توسعه صنعت برق است. شکلگیری طرح کلان پژوهشی انتقال توان با ظرفیت بالا در سال 1392و ابلاغ تشکیل مرکز فناوری در سال 1393
بوده است. و آنچه که در این نشست مورد بحث کلیدی) است مفهومی است به عنوان کریدور انتقال توان با ظرفیت بالا است؛ که نمونه های متعدد از این تفکر را در برنامهریزی شبکه برق کشورهای مختلف دنیا در طول چند دهه گذشته به وضوح میتوان دید.
وی با بیان اینکه روشهای افزایش ظرفیت انتقال توان در شبکه عموماً مقارن و همسو با ارتقاء سطح ولتاژ شبکه است، افزود: مقایسه فناوری مختلف، فرصتها و چالشهای اساسی در فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا در نشست هماندیشی مورد بحث قرار میگیرد. ایجاد مراکز توسعه فناوری یکی از راهکارهای رفع کمبود توسعه علمی و پژوهشی کشور در طی دهههای اخیر است چرا که توسعه فناوری باید در کنار توسعه پژوهش به منظور ایجاد ارزش افزوده پژوهش و خلق ثروت از تحقیقات مورد توجه قرار گیرد به عبارت دیگر بخش فناوری مکمل پژوهش و تحقیقات در عرصه توسعه صنعت برق کشور است که وزارت نیرو با همین رویکرد هوشمندانه و راهبردی در این زمینه ورود پیدا کرده است.
برهمندپور گفت: تفکر سیاستگذاری مراکز توسعه فناوری در صنعت برق با راهبرد جدید در مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری در صنعت برق کشور کاملاً جدی گرفته شد.
رئیس مرکز توسعه انتقال توان با ظرفیت بالای پژوهشگاه نیرو ادامه داد: یکی از مهمترین فناوریهایی که امروزه در دنیا مطرح است انتقال توان در حجم بالا و در مسافتهای طولانی است این فناوری خصوصاً در کشورهای پهناور و گسترده، کشورهای با افزایش بالای نرخ رشد مصرف، دور بودن مراکز تولید از مصرف، دارا بودن پتانسیلهای انرژیهای تجدیدپذیر و دارا بودن موقعیت ژئوپلیتیکی و قرار داشتن در مسیر تبادلات برق بین کشورهای همسایه و منطقه بسیار پرکاربرد است.
وی پباده سازی روشهای نوین مطالعات برنامه ریزی و توسعه شبکه براساس سامانه های انتقال برق با ظرفیت بالا، پیاده سازی روشهای نوین طراحی خطوط سامانههای انتقال برق با ظرفیت بالا، طراحی و ساخت تجهیزات اصلی خطوط سامانههای انتقال برق، تدوین معیارهای طراحی بهینه پستهای انتقال برق، دستیابی به دانش فنی و بهرهبرداری از تجهیزات را از اهداف کلان مرکز توسعه فناوری با ظرفیت بالا برشمرد.
برهمندپور به سابقه فناوری انتقال توان در دنیا اشاره کرد و گفت: حدود نیم قرن پیش استفاده از سطوح ولتاژ فشارقوی UHVAC و EHVDC در دنیا متداول شده است. زمانی که بحث انتقال توان با ظرفیت بالا مطرح میشود عموماً ارتقاء سطح ولتاژ و استفاده از ولتاژهای بالاتر به ذهن خطور می کند. در صورتی که راهکارهای دیگری هم برای ارتقاء ظرفیت انتقال شبکه وجود دارد. مسیرهای انتقال توان با ظرفیت بالا که کریدور انتقال توان خوانده می شوند، در مقیاس گیگاوات و در دو شکل داخل کشور و یا بین کشورهای همجوار و منطقهای ایجاد میشود.
مسعود حجت قائم مقام شرکت صانیر که اداره مباحث بخش برنامه ریزی این نشست را به عهده داشت، گفت: نکته مهم و زیربنای تفکر انتقال توان با ظرفیت بالا در داخل کشور این است که فلسفه تولید برق در کشور به چه سمتی میرود. در حال حاضر گاز طبیعی به عنوان حامل اولیه اصلی تولید برق، در تمام کشور در اختیار نیروگاه های حرارتی قرار می گیرد.؛ هر چند حامل های دیگری نظیر انرژی های تجدید پذیر نیز وجود دارد که انتقال آنها غیرممکن است و تولید برق باید در همان مکان انجام شود. بنابراین اینکه تولید برق در کشور با چه استراتژی پیش میرود یکی از موضوعات کلیدی است که باید در ابتدا این موضوع کلیدی مورد بررسی قرار گیرد.
وی ادامه داد: شاخص تلفات برق نمی تواند در این خصوص تعیین کننده باشد. چرا که عمده تلفات برق در بخش توزیع است نه بخش انتقال؛ لکن دیدگاه دیگر آن است که کشور ما در مسیر شرق و غرب منطقه قرار گرفته است دیدگاه کریدور انرژی و قرار گرفتن ایران در این شاهراه انرژی بسیار راهبردی و تعیین کننده است. اگر بخواهیم کریدور انرژی در این مسیر بسازیم باید مانند جاده ابریشم در نقل و انتقال کالا، کریدور انتقال برق با ظرفیت بالا که قاعدتاً دارای ولتاژ فوق فشار قوی است، ایجاد کنیم.
همچنین برهمندپور اضافه کرد: با تائید صحبتهای جناب آقای مهندس حجت، در ابتدای مطالعات، با در دست داشتن برنامه ریزی تولید کشور در افق سی ساله که پیش از این طی پروژه ای به کارفرمایی شرکت توانیر انجام شده بود, به عنوان سند بالا دستی، به شناسایی قطبهای تولید و در کنار آن با پیش بینی نیاز مصرف در نواحی مختلف کشور در همین بازه زمانی، قطبهای مصرف نیز شناسایی شد تا با کمک این دو بتوان به طراحی کریدورهای انتقال توان برای انتقال توان از نواحی دارای مازاد عمده توان به نواحی با کمبود عمده توان پرداخت. این کار هم اینک انجام و نتایج آن در قالب دو مقاله تحقیقاتی شکل گرفته است.
بخش دوم نشست با ارائه دیدگاه های بهره برداری در انتقال توان با ظرفیت بالا آغاز شد. در این بخش با مرور کلی روشهای بهره برداری بهینه از شبکه های موجود و آزاد سازی ظرفیت های شبکه که به دلیل محدودیت های فنی در اختیار نیستند، راهکارهای کلی مرور شدو در این بخش آقای مهندس گلستانی از شرکت افرند فناور، در خصوص فناوری جدید بکارگیری ظرفیت دینامیکی خط انتقال (DLR) توضیحاتی ارائه کرد. وی در خصوص بکارگیری این فناوری نوین در کشورهای اروپایی و همچنین بازده مناسب این فناوری در آزادسازی30درصد ظرفیت خطوط مواردی را اشاره داشت.
در ادامه مدیرعامل شرکت افرند فناور به همراه آقایان مهندس فرضعلی زاده رئیس پژوهشکده انتقال پژوهشگاه نیرو، دکتر گیلوا نژاد مدیر گروه پژوهشی تجهیزات خط و پست پژوهشگاه نیرو و خانم مهندس مسلمی معاون پژوهشکده توزیع پژوهشگاه نیرو به بیان نقطه نظرات خود در بخشهای مختلف پرداختند.